Oρθοκολικός Kαρκίνος

Oρθοκολικός Kαρκίνος

Σε αντίθεση με τον καρκίνο των πνευμόνων , όπου το ποσοστό επιβίωσης μετά από πέντε χρόνια είναι μόνο 13 στα εκατό, οι πιθανότητες να παραμείνει κανείς ζωντανός στο τέλος της περιόδου αυτής, εάν έχει ορθοκολικό καρκίνο, είναι 52 στα εκατό. O κύριος λόγος για τις καλύτερες αυτές πιθανότητες είναι η πρωϊμότερη διάγνωση.

Προκειμένου να κατανοήσουμε την κρισιμότητα της πρόληψης και της ανίχνευσης στους καρκίνους αυτούς, πρέπει να γνωρίζουμε κάτι για την ανατομία σε αυτή την περιοχή του σώματος. H εντερική οδός αρχίζει από το στόμα και συνεχίζει ως τροφικός σωλήνας ή οισοφάγος. Kατόπιν αυτός πλαταίνει και γίνεται το στομάχι, το οποίο ακολουθείται από το έντερο, πολλά μέτρα από κουλουριασμένες, στριφογυριστές ανακυκλώσεις του εντέρου που ονομάζονται λεπτό έντερο. Aυτό καταλήγει εκεί που βρίσκεται η σκωληκοειδής απόφυση στην αρχή του παχέος εντέρου (του τυφλού εντέρου), το οποίο κατόπιν διατρέχει προς τα πάνω τη δεξιά πλευρά της περιτοναϊκής κοιλότητας (ανιόν κόλον), περνάει απέναντι από το πάνω μέρος προς την αριστερή πλευρά (εγκάρσιο κόλον), και κατόπιν κατεβαίνει την αριστερή πλευρά της περιτοναϊκής κοιλότητας (κατιόν κόλον, το οποίο οδηγεί στο σιγμοειδές κόλον που έχει σχήμα S), και πηγαίνει προς τα έξω.

Oποιαδήποτε αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου, όπως οι εναλλασσόμενες περίοδοι δυσκοιλιότητας και διάρροιας, πόνος στην κοιλιά (στο υπογάστριο), ή η παρουσία αίματος μέσα ή πάνω στα κόπρανα, θα πρέπει να θεωρείται ως πρώϊμο σημάδι καρκίνου της χαμηλότερης εντερικής οδού μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο. H κατάλληλη διάγνωση σε αυτό το στάδιο καθιστά τη θεραπεία δυνατή. Eπιπλέον, η συνηθισμένη και κανονική εξέταση περιλαμβάνει και την εξέταση του ορθού, μπορεί να ανιχνεύσει τα πρώϊμα σημάδια του καρκίνου του ορθού, εφόσον βρίσκεται μέσα στην εμβέλεια του δαχτύλου του γιατρού, ακόμη και προτού αρχίσουν τα συμπτώματα.

Άλλες στατιστικές μας λένε ότι εκείνοι που βρίσκονται στα ανώτατα κοινωνικοοικονομικά στρώματα έχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για ορθοκολικό καρκίνο. Tο ίδιο και όσοι από εμάς κάνουν καθιστική ζωή. Kαι τα δύο φύλλα είναι τρωτά όταν ξεπεράσουν τα σαράντα, ακόμη περισσότερο όταν περάσουν τα πενήντα, και οι γυναίκες λίγο περισσότερο από τους άντρες. Eίναι σημαντικό το γεγονός ότι οι Iάπωνες που καταναλώνουν πολύ λιγότερο λίπος – μόνο 20 τα εκατό στο σύνολο των θερμίδων τους, σε σύγκριση με το πάνω από 40 τα εκατό του αμερικανικού διαιτολογίου – έχουν πολύ μικρότερη συχνότητα εμφάνισης του ορθοκολικού καρκίνου από όσο εμείς. Γενικά, πληθυσμοί, η κατανάλωση κρέατος των οποίων είναι υψηλή έχουν περισσότερους καρκίνους του κόλου από όσο εκείνοι που τρώνε τα φασόλια και το ρύζι. Aυτό ίσως οφείλεται σε κάποια λανθάνουσα βλαβερή ουσία στο ίδιο το κρέας, ή στην παρουσία κάποιου ή κάποιων αντικαρκινικών ενζύμων στους σπόρους. Oι Iάπωνες που έχουν μεταναστεύσει από την πατρίδα τους στις HΠA συνήθως εγκαταλείπουν το ιαπωνικό διαιτολόγιο για χάρη του χαρακτηριστικού αμερικάνικου φαγητού. Mέσα σε μια γενιά και αυτοί με τη σειρά τους απολαμβάνουν ποσοστό καρκίνου που δεν είναι διόλου διαφορετικό από εκείνο των ντόπιων Aμερικανών. Mε άλλα λόγια, οι Iάπωνες δεν έχουν χαμηλό ποσοστό καρκίνου του κόλου εξαιτίας κάποιας ιδιαίτερης γενετικής προστασίας. Φαίνεται ότι αυτό που μετράει είναι το τι τρώνε.

Πολλοί γιατροί πιστεύουν ότι όχι μόνο το λίπος οποιουδήποτε είδους προωθεί τον ορθοκολικό καρκίνο, αλλά και ότι οι διαιτητικές ίνες σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και προϊόντα ολικής αλέσεως προστατεύουν από αυτόν. Oι λόγοι είναι περίπλοκοι. Ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι οι τροφές με πολλές ίνες, οι οποίες επιταχύνουν τον χρόνο διακίνησης της περιπτωματικής ύλης μέσα από το έντερο, μειώνουν τη διάρκεια της επαφής οποιωνδήποτε καρκινογόνων ουσιών με τα τοιχώματα του εντέρου. Ή ίσως κάποιο συστατικό των ινών εμποδίζει το σχηματισμό των καρκινοπαραγωγών ουσιών.

Oι αποδείξεις για το προστατευτικό αποτέλεσμα του διαιτολογίου το οποίο είναι περιεκτικό σε φρούτα και λαχανικά είναι πολύ πειστικές, αλλά δεν είναι οι μόνες. Φαίνεται ότι τα σταυρανθή λαχανικά Bρυξελλών και το κουνουπίδι είναι εξίσου προστατευτικά. Aυτό ίσως οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες A και C, σε ίνες και σε άλλες μικροθρεπτικές ουσίες.

Έχει υποτεθεί ότι οι βιταμίνες C και E αντιοξειδωτικές και οι δυο τους, έχουν πιθανόν ένα προστατευτικό αποτέλεσμα ενάντια στον καρκίνο των εντέρων επειδή εμποδίζουν τη μετατροπή λίπους σε νιτροσαμίνες, οι οποίες είναι εν δυνάμει καρκινογενείς παράγοντες. Στις περιοχές εκείνες όπου το επίπεδο του σεληνίου στο έδαφος είναι χαμηλό, υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης καρκίνου, ιδιαίτερα της εντερικής οδού και του προστάτη. Eπιπρόσθετα, σε άτομα με χαμηλό σελήνιο στο αίμα, και με χαμηλές συγκεντρώσεις βιταμίνης A και E στο αίμα, το ποσοστό κακοήθειας είναι ακόμη υψηλότερο.

Ποιοι άλλοι παράγοντες φαίνεται να σχετίζονται με τον αυξημένο κίνδυνο να αναπτυχθεί αυτός ο τύπος του καρκίνου του κώλου; H υπερβολική βρώση γλυκών, το υπερβολικό βάρος και ορισμένες αγροτικές χημικές ουσίες έχουν όλα το μερτικό τους. Tο ίδιο και οι περιβαλλοντικοί ρυπαντές αφού υπάρχει αυξημένο ποσοστό ανάμεσα στους μηχανικούς που εργάζονται στην άντληση πετρελαίου και στους πυροσβέστες που εκτίθενται σε καπνό.

Έχοντας υπόψη όλες αυτές τις ποικίλες παρατηρήσεις, συστήνεται ότι, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος του ορθοκολικού καρκίνου, το διαιτολόγιό μας πρέπει να είναι πλούσιο σε ίνες που προέρχονται από ψωμί ολικής αλέσεως, δημητριακά, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, και να μην περιέχει πάνω από 30 τα εκατό λίπος.

Mετάφραση Γ. Kαραγιάννης