Γλυκάνισος

Γλυκάνισος (Pimpinella Anisum)

Οικογένεια: Ανήκει στην οικογένεια Apiaceae. – ίδια οικογένεια με τον Μαϊντανό και
τον Μάραθο.
Σχετικά με το φυτό: Το αιθέριο έλαιο Γλυκάνισος προέρχεται από τους καρπούς του
φυτού Άνηθος που είναι ένα είδος ανθοφόρου φυτού. Το φυτό δεν αναπτύσσεται πολύ
ψηλά και η ανάπτυξή του περιορίζεται σε 60εκ. υπό κανονικές συνθήκες. Φέρει φύλλα
φτερωτά, όπως του κόλιανδρου, κιτρινωπά-λευκά λουλούδια έως ανοικτού καφέ
χρώματος και οι καρποί του είναι γκριζωποί-καφέ επιμήκεις, ξηροί σαν σπόροι και έχουν
γεύση γλυκόριζας.
Αυτοί οι καρποί με τη μορφή των σπόρων αναφέρονται ως γλυκάνισος.
Υπάρχει επίσης και η ποικιλία του αστεροειδή κινέζικου γλυκάνισου. (Βλ. κατωτέρω)
Ιστορία του φυτού: Ιστορικά στοιχεία
Ο αστεροειδής γλυκάνισος στην Ευρώπη ξεκίνησε σαν μπαχαρικό τσαγιού στην αυλή
του Ρώσου τσάρου κατά τον 17ο αιώνα. Το αρχικό όνομά του Ιllicinum προέρχεται από
το λατινικό illicere που σημαίνει προσελκύω.Η προέλευση του φυτού άνηθος καθώς
μπορεί να αναπτυχθεί σε μεσογειακό κλίμα είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής. Σήμερα
ο άνηθος καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή της Ευρώπης – Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία
και Ρωσία. Μπορεί να καλλιεργηθεί και βορειότερα, αλλά σπάνια κάνει σπόρους
γλυκάνισου. Για τους σπόρους γλυκάνισου καλλιεργείται στην Αμερική και την Βόρεια
Αφρική. Όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί γύρω από τις περιφέρειες αυτές είχαν ανακαλύψει τις
χρήσιμες ιδιότητες του σπόρου αυτού του φυτού και άρχισαν να το χρησιμοποιούν σε
βασικά είδη διατροφής τους. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τον γλυκάνισο ως χωνευτικό –
σε ένα κέικ γνωστό ως «mustaceus», που τρωγόταν μετά από τα γεύματα και περιείχε κι
άλλους σπόρους που βοηθούν τη πέψη όπως το κύμινο και μάραθο, ενώ οι Αιγύπτιοι τον
χρησιμοποιούσαν στην παρασκευή του ψωμιού και οι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν
επίσης για την κατευναστική επίδρασή του στο πεπτικό σύστημα και για τη παρασκευή
ποτού. Είναι μερικές φορές γνωστός και ως γλυκό κύμινο. Ο Πλίνιος ισχυρίστηκε ότι
βοηθά την αϋπνία, και ο Πυθαγόρας θεωρεί ψωμί με γλυκάνισο ως καλή λιχουδιά.
Σήμερα είναι ευρέως γνωστά τα οφέλη του γλυκάνισου στο πεπτικό σύστημα και ως εκ
τούτου αυτό το φυσικό προϊόν χρησιμοποιείται με πολλές εφαρμογές σε όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται για την παραγωγή του ποτού ούζο. Η ξεχωριστή γεύση του
και τα οφέλη του στην πέψη το καθιστούν ιδανικό συστατικό πολλών πιάτων. Σε όλο τον
κόσμο, θα βρείτε ορισμένα περίεργα φαγητά που κάνουν χρήση αυτού του φυσικού
προϊόντος
Μέθοδος λήψης του αιθέριου ελαίου: Το αιθέριο έλαιο εκχυλίζεται από τους απόρους
του φυτού, χρησιμοποιώντας την μέθοδο της απόσταξης με ατμό. Εχει ελαφρύ κίτρινο
χρώμα.
Χημική σύνθεση: Η χημική σύνθεση του αιθέριου ελαίου αποτελείται από συνδυασμούς
διαφόρων χημικών ενώσεων που βρίσκονται φυσικά σε αυτό το προϊόν. Μερικά από τα
σημαντικότερα συστατικά αυτού του αιθέριου ελαίου είναι: cis-ανηθόλη, trans-ανηθόλη,
ανισαλδεΰδη, ά-πινένιο, β-πινένιο, καμφένιο, λιναλοόλη, σαφρόλη, ακετοανισόλη. κ.λπ.
Το ουσιαστικό περιεχόμενο του αιθέριου ελαίου σε ανηθόλη ποικίλλει ανάλογα με την
ποικιλία του φυτού και τη γεωγραφική θέση καλλιέργειάς του.
Αρωμα του αιθέριου ελαίου: Έχει ένα ελαφρύ, πικάντικο και γλυκό άρωμα που θυμίζει
με τον Μάραθο
Ιδιότητες του αιθέριου έλαιου: Το αιθέριο έλαιο είναι μέτριας πυκνότητας και
στερεοποιείται σε χαμηλές θερμοκρασίες και μπορεί να χρειαστεί να το θερμάνουμε στο
χέρι πριν από τη χρήση. Η πτητικότητά του είναι μεσσαίας νότας.
Συνδυάζεται καλά με: Κυπαρίσσι, Μαύρο Πιπέρι και τα αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών.
Θεραπευτικές ιδιότητες του αιθέριου έλαιου: Χρησιμοποιείται στην αρωματοθεραπεία
ως αντιμικροβιακό, αντισπασμωδικό. Δρα στο πεπτικό σύστημα κατά της δυσπεψίας και
του τυμπανισμού σαν ηρεμιστικό του πεπτικού συστήματος, χωνευτικό και ενάντια σε
κολικούς. Για καθαρισμό, γυάλισμα των δοντιών και καθαρή αναπνοή.
Επίσης βοηθάει στην γαλουχία σε περιπτώσεις απουσίας ή λίγου γάλακτος.
Είναι αντισηπτικό, αντισπασμωλυτικό, διουρητικό, αποχρεμπτικό, διεγερτικό,
γαλακτογόνο, εντομοκτόνο, καθαρτικό και παρασιτοκτόνο. Στην κτηνιατρική οι σπόροι
αυτοί προστίθενται στη τροφή των αγελάδων, καθώς αυτό βοηθά την παραγωγή
γάλακτος (η οποία έχει και μια αμυδρή γεύση γλυκάνισου).
1. Θεραπεία των πόνων: Αυτό το αιθέριο έλαιο είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία
κάθε είδους μυϊκών πόνων στο σώμα μας.
2. Αρωματοποιία: Το πολύ ξεχωριστό και μοναδικό άρωμά του το καθιστά χρήσιμο σε
πολλά αρώματα και αρωματικά σκευάσματα, οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα
και σιρόπια.
Σπόροι, θρυμματισμένοι ή ολόκληροι, μπορεί χρησιμοποιηθούν σε αρωματικά
σακουλάκια για τη ντουλάπα, ποτ-πουρί και άλλα.
3. Απαλλαγείτε από μια μέθη: το αιθέριο έλαιο Γλυκάνισος είναι επίσης γνωστό ότι
είναι πολύ αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της μέθης. Μπορείτε να προσθέσετε λίγες
σταγόνες σ’ ένα μαντήλι και να μυρίζετε κατά διαστήματα για να ξεπεράσετε τη μέθη.
4. Άλλες ιατρικές ιδιότητες: Ο Γλυκάνισος είναι επίσης γνωστός ότι θεραπεύει τα
ακόλουθα: Άσθμα και αναπνευστικά προβλήματα, ημικρανία και ίλιγγο, μειώνει το
άγχος, κοκίτη, δυσπεψία, κλπ. Ο Γλυκάνισος είναι επίσης καλό στην αντιμετώπιση των
προεμμηνιακών και μετά την εμμηνόπαυση συμπτωμάτων, ιδιαίτερα στην καταπολέμηση
κατακράτησης υγρών. Κάντε ένα αφέψημα με βρασμό: Ο Δρ Leclerc συνιστά αφέψημα
γλυκάνισου για τους ασθματικούς και για προβλήματα εμμήνου ρύσης. 10γρ. (2
κουταλάκια) σπόρους γλυκάνισου σε 600 ml νερό για 3 λεπτά. Το αφέψημα αυτό βοηθά
επίσης στη δυσπεψία που οφείλεται σε άγχος και νευρικότητα, και ανακουφίζει από
νευρική ταχυπαλμία, βοηθά τη χώνευση μετά από ένα γεύμα.
Η βοήθεια του γλυκάνισου στο πεπτικό σύστημα έχει εκτιμηθεί από πολύ καιρό,
ιδιαίτερα στην ινδική και την κινεζική ιατρική. Πίνοντας το αφέψημα – ή με μάσημα των
σπόρων πολύ αργά, όπως κάνουν στην Ινδία – μπορεί να σταματήσει ο λόξυγγας και ο
μετεωρισμός. Μερικές βαθιές εισπνοές αιθέριου έλαιου βοηθούν να χαλαρώσετε σε λίγα
λεπτά.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Ο αστεροειδής γλυκάνισος βοηθά την πέψη και ανακουφίζει από φουσκώματα.
Χρησιμοποιείται επίσης για θεραπεία λοιμώξεων του αναπνευστικού, καταπραΰνει
από το βήχα και τη βρογχίτιδα.
Ανακουφίζει από ρευματισμούς.Χρήση – δοσολογία
Παρασκευή αφεψήματος: βράζουμε για 5-10 λεπτά 1 φλιτζάνι νερό μαζί με ένα
αστεράκι αστεροειδή γλυκάνισο. Σουρώνουμε και πίνουμε 2 φορές την ημέρα.
Μαγειρική: Ο Γλυκάνισος μπορεί να προστεθεί σε κέικ, ψωμιά και μπισκότα, σε πιάτα
με ψάρι, σούπες και ορισμένα επιδόρπιο και πιάτα φρούτων. Στη ζαχαροπλαστική, όπως
σε κουφέτα στη Γαλλία. Οι σπόροι γλυκάνισου και το αιθέριο έλαιό τους
χρησιμοποιούνται κυρίως για γεύση σε διάφορα αλκοολούχα ποτά και λικέρ, όπως το
pastis της Γαλλίας – Pernod, Ricard, που είναι ποτά γλυκάνισου – το ούζο στην Ελλάδα,
το ρακί της Τουρκίας, και το αράκ των άλλων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.
Μερικές φορές, ιδιαίτερα στην περίπτωση του Pernod, η πλειοψηφία της γεύσης
γλυκάνισου προέρχεται από κινέζικο αστεροειδή γλυκάνισο (Το αιθέριο έλειο του
οποίου δεν ειναι κατάλληλο για μασάζ Αρωματοθεραπείας).
Προσδίδει στα φαγητά μια γλυκιά, πιπεράτη γεύση και ταιριάζει με χοιρινό, κοτόπουλο,
πάπια, ρύζι. Ταιριάζει επίσης και με λαχανικά όπως το καρότο, το κόκκινο λάχανο και
την γλυκοκολοκύθα.
Βάζουμε μέσα στο κοτόπουλο ή την πάπια ένα κομμάτι αστεροειδή γλυκάνισου για να
πετύχουμε το γευστικό γλυκό άρωμά του.
Συνδυάζεται με: τζίντζερ, κανέλα, γαρύφαλλο, μαυροπίπερο και σάλτσα σόγιας.
Ταυτόχρονα μπορούμε να τον προσθέσουμε και στον καφέ και το τσάι.
Χρησιμοποιείται και στην ποτοποιεία. Αρωματίζει γλυκά τα αποστάγματα των
σταφυλιών κατά την παραγωγή τσίπουρου, ούζου ή ρακής.
Χρησιμοποιείται σε γλυκά, όπως ψητά μήλα και αχλάδια, καραμελωμένα φρούτα και
σιρόπια.
Φυλάσσεται σε αεροστεγώς σε σκοτεινό, ξηρό και δροσερό μέρος.
Προφυλάξεις
Δεν επιτρέπεται η κατανάλωσή του από άτομα που υποφέρουν από χρόνιες παθήσεις του
πεπτικού συστήματος, ατονία εντέρων, γαστρικό έλκος και υπέρταση.
Δεν συνιστάται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης,
Η υπερβολική χρήση αστεροειδή γλυκάνισου επιβραδύνει την κυκλοφορία του αίματος.
Ο αστεροειδής γλυκάνισος, όπως και ο γλυκάνισος, περιέχει ανηθόλη, η οποία ενδέχεται
να έχει επιπτώσεις σε ταυτόχρονη θεραπεία με ορμόνες (π.χ. αντισυλληπτική θεραπεία),
λόγω της οιστρογονικής της δράσης.
Προφυλάξεις Στο εμπόριο συχνά νοθεύεται από αιθέρια έλαια μάραθου και κύμινου. Το
αιθέριο έλαιο Γλυκάνισος καθώς περιέχει υψηλά ποσοστά ανηθόλης μπορεί να
προκαλέσει δερματίτιδα σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα. Είναι καλύτερο να αποφεύγεται
σε δερματικά προβλήματα. Σε μεγάλες δόσεις μπορεί επίσης να επιβραδύνει την
κυκλοφορία και μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική συμφόρηση.

Αποθήκευση: Διατηρείται σε δροσερό και σκοτεινό μέρος. Μακριά από θερμότητα και
φωτιά.