ΣΙΣΑΝΔΡΑ

chisandra Chinensis (Τ.) Fam. Schisandraceae

Συστατικά

Η χημική σύνθεση του Schisandra έχει μελετηθεί εκτενώς. Το φρούτο περιέχει αναγωγικά σάκχαρα και έως 10% οργανικά οξέα (καρβοξυλικό, μηλικό, κιτρικό, τρυγικό). Οι σπόροι περιέχουν αναγωγικά σάκχαρα, αλκαλοειδή, και οι λιπαρούς εστέρες. Περίπου 2% των φρούτων κατά βάρος αποτελείται από λιγνάνες με βάση το διβενζοκυκλοοκτάνιο (π.χ., schizandrin, deoxyschizandrin, και συναφείς ενώσεις όπως Schizandrol και schizanderer). Σε ορισμένα δείγματα, η περιεκτικότητα σε λιγνανών μπορεί να προσεγγίσει το 19% των σπόρων και 10% στους μίσχους. Περισσότερες από 30 λιγνάνες έχουν εντοπιστεί στον σπόρο, περιλαμβανομένων βιταμινών Α, Β, C, D, F, Ε και G  tigloylgomisin P και angeloylgomisin.

Οι λιγνάνες του Schisandra έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τα αυξημένα ηπατικά ένζυμα στους ανθρώπους, ακόμη και σε εκείνους που συνέχισαν τη λήψη ηπατοτοξικών φαρμάκων. Οι επιδράσεις παρατηρούνται συνήθως σε 20-30 ημέρες μετά την έναρξη της θεραπείας. Οι μελέτες αυτές οδήγησαν σε ένα φάρμακο που αναπτύχθηκε στην Κίνα και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ιογενούς ηπατίτιδας και των ηπατικών βλαβών που προκαλούνται από φάρμακα. Εκτεταμένες μελέτες σε ζώα και μελέτες in vitro έχουν δείξει προστατευτική δράση από τον τετραχλωράνθρακα και τη δηλητηρίαση από ακεταμινοφαίνη, καθώς και ευεργετική επίδραση στην αντιοξείδωση του ήπατος μέσω της γλουταθειόνης. Το Gomisin Α αποδείχθηκε ότι έχει αντικαρκινική δράση στο ήπαρ των ποντικιών, ενώ το Gomisin Α και Β της Schisandrin διεγείρει την αναγέννηση του ηπατικού ιστού, τη σύνθεση γλυκογόνου και πρωτεΐνης, και την ενεργοποίηση του κυτοχρώματος Ρ450 σε ποντίκια. Επίσης, το Schisandra προστατεύει την καρδιά των ποντικιών από ισχαιμικά επεισόδια – δράση συγκρίσιμη με βιταμίνη Ε ή Ν-ακετυλοκυστεΐνη.

Εκτεταμένες μελέτες κατέδειξαν ως ενεργά συστατικά τις περίπου 40 λιγνάνες που προέρχονται από τους σπόρους του. Αυτές περιλαμβάνουν: pregomisin, nordihydroguairetic acid και meso-nordihydroguairetic acid. Οι πρωτογενείς λιγνάνες είναι: schizandrol Α και Β, schisandrin Α και Β, schisantherin Α και Β, και gominsin N. Οι ερευνητές από διάφορες χώρες συμφωνούν ότι η Schisandra Chinensis περιέχει την υψηλότερη συγκέντρωση των λιγνανών μεταξύ των 25 ειδών του γένους.

Υπάρχουν ορισμένα φαρμακοκινητικά δεδομένα για τις λιγνάνες του Schisandra. Τόσο το schisandrin Α και το schisandrol Α απορροφώνται εύκολα από το έντερο και κατανέμονται ευρέως στο σώμα. Το schisandrin βρέθηκε στο πλάσμα αίματος έως και 8 ώρες μετά τη λήψη του. Πολλοί μεταβολίτες του schisandrin Α βρέθηκαν στη χολή, ενώ μεταβολισμένες μορφές των δύο ενώσεων βρέθηκαν στα ούρα.

H ανάλυση του ελαίου των σπόρων αποδίδει 47 διαφορετικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των μονοτερπενίων βορνεόλη, 1,8-κινεόλη, κιτράλη, ρ-cymol, α- και β- pinene, καθώς και σεσκικαρένη, σεσκιτερπένια, ylangene, chamigrenal, α- και β-chamigrene.

Τα λιπαρά οξέα του περιλαμβάνουν λινελαϊκό, ελαϊκό, λινολενικό, λαυρικό και παλμιτικό οξύ. Η μυρωδιά του ελαίου είναι ξυλώδης, πικάντικη, με στοιχεία όξινα και καμφοράς. Ενώσεις που βρέθηκαν στη σάρκα των καρπών περιλαμβάνουν τα οξέα κιτρικό, μηλικό, τρυγικό, φουμαρικό, βιταμίνες Α, C και Ε, στιγμαστερόλη και ρητίνες. Άλλα φυτικά συστατικά περιλαμβάνουν φυτοστερόλες, αιθέρια έλαια.

Θεραπευτικές Ιδιότητες

Ο καρπός του φυτού αυτού ανήκει σε μια ομάδα από βότανα, που παίζουν σημαντικό ρόλο στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική. Από τις πρώτες δυναστείες είχε μεγάλη αξία λόγω της δυνατότητας να παρατείνει μια υγιής και νεανική εμφάνιση. Οι Κινέζοι λένε ότι εντός 100 ημερών χρήσης Wu Wei Zi, το αίμα καθαρίζεται, επιστρέφει μια νεανική εμφάνιση και η βελτίωση της όρασης. Και όλα αυτά χάρη στην ειδική επιρροή της Schizandrα για αποτοξίνωση και αναζωογόνηση του ήπατος (σύμφωνα με την κινεζική παράδοση, το συκώτι συνδέεται με τη γήρανση). Η Σισάντρα (Schisandra) χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως ένα σημαντικό τονωτικό βότανο για όλο το σώμα. Προσφέρει ενίσχυση και τόνωση σε πολλά διαφορετικά όργανα και ιδιαίτερα προστατεύει και αποτοξινώνει το συκώτι και αποτρέπει την προκαρκινική  δράση.

Eρευνες

Εργαστηριακές αναλύσεις έδειξαν το κόκκινο μούρο να περιέχει schizandrin, deoxyschizandrin, schisahnol, schizandrol, αιθέρια έλαια, βιταμίνες C και A. Πρόσφατες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στην Κίνα έδειξαν ότι οι δραστικές ουσίες αυτές είναι αποτελεσματικές στην θεραπεία του ίκτερου και της ηπατίτιδας. Ο διάσημος ειδικός βότανο-ιατρικής, καθηγητής James Duke συγγραφέας του «The Green Pharmacy» προβλέπει ότι Schizandra μπορεί σύντομα να γίνει το πιο αποτελεσματικό φυτικό φάρμακο για τα προβλήματα με το ήπαρ.

Σημαντικό μέρος της έρευνας σχετικά με τη δράση και τις ιδιότητες του Schisandra έχει δημοσιευθεί στα κινεζικά, ιαπωνικά ή ρωσικά ιατρικά περιοδικά. Οι περισσότερες έρευνες έχουν διεξαχθεί σε εκχυλίσματα του καρπού, γεγονός που καθιστά δύσκολο να αποδοθούν τα αποτελέσματα σε ολόκληρο το φυτό. Εν τούτοις, οι μελέτες κατέδειξαν ουσιαστικά θετικά ηπατοπροστατευτικά, καρδιαγγειακά, αντιφλεγμονώδη και προσαρμογόνα αποτελέσματα.

Το Schisandra χρησιμοποιείται ευρύτατα ως προσαρμογόνο. Μελέτες  για την προσαρμογόνο δράση του έχουν πραγματοποιηθεί ήδη από το 1950 σε αθλητές, στρατιωτικούς αναλυτές, υπαλλήλους αεροπορικών εταιρειών και στρατιώτες κι έδειξαν αυξημένη αντοχή, μείωση του χρόνου αποκατάστασης μετά από καταπόνηση και άσκηση, βελτίωση στην ικανότητα εκτέλεσης έντονων εργασιών κι εργασιών που απαιτούν μέγιστη συγκέντρωση και μειωμένη κόπωση. Σε πολυάριθμες μελέτες σε άλογα αγώνων έχει αναφερθεί αυξημένη σωματική απόδοση, ταχύτερη ανάρρωση και βελτιωμένοι δείκτες στον ορό του αίματος. Σε ποντίκια, η αντοχή σε ακραίες συνθήκες ζέστης και κρύου βελτιώθηκε, ασχέτως αν χορηγήθηκε πριν ή κατά τη διάρκεια της έκθεσής τους. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία συνδυαστικά με Rhodiola και Ginseng σε κλινική δοκιμή γυναικών που βρισκόταν σε στρεσογόνο κατάσταση και βρέθηκε ότι βελτίωσε την προσοχή, την ταχύτητα και την ακρίβεια σε γνωστικές δοκιμασίες.

Στην κινέζικη ιατρική θεωρείται βότανο επανόρθωσης και τονωτικό αρμονίας, λόγω τού καλά ισορροπημένου ενεργειακού χαρακτήρα του καθώς και φάρμακο ενίσχυσης της υγιούς λειτουργίας του ενδοκρινικού συστήματος, του πεπτικού συστήματος και της ηπατικής λειτουργίας.

Αναλυτικά ιδιότητες

• Ισχυρό προσαρμογόνο
• Αύξηση δύναμης και αντοχής
• Αύξηση της ενέργειας
• Καθαρίζει το νου
• Καταπολεμά τη κόπωση
• Βοηθά στη θεραπεία του άσθματος
• Βοηθά στη θεραπεία της γρίπης
• Βοηθά ν’αντιμετωπίσετε το προ-εμμηνιακό σύνδρομο
• Βοήθεια στη πέψη και τη θεραπεία της δυσπεψίας
• Βοηθά στη θεραπεία νόσου του ήπατος
• Βελτιώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
• Δρα ως ισχυρό αντιοξειδωτικό
• Βοηθά στη θεραπεία στη θεραπεία των αναπνευστικών παθήσεων
• Βελτιώνει τη λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος
• Δρα ως αφροδισιακό
• Βοηθά στην αντι-γήρανση και τη μακροβιότητα
• Αντιμετωπίζει τον πονόλαιμο, βήχα και τα κρυολογήματα
• Προστατεύει το ήπαρ και τους πνεύμονες
• Αντιμετωπίζει την αϋπνία και τις νυχτερινές εφιδρώσεις
• Αντιμετωπίζει την ψυχική και σωματική εξάντληση
• Ανακουφίζει από το άγχος
• Αντιμετώπιση της κατάθλιψης
• Αύξηση κυκλοφορία του αίματος
• Βοηθά στην αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης
• Βοηθά στην ανάκτηση μετά από χειρουργική επέμβαση
• Έχει αντι-βακτηριακές και αντι-ιϊκές ιδιότητες
• Βοηθά στην θεραπεία του σύνδρομου χρόνιας κόπωσης
• Προστατεύει και ενισχύει την όραση και ακοή
• Αντιμετωπίζει την αϋπνία
• Βοηθά στην μείωση της υψηλής χοληστερόλης
• Βοηθά στην θεραπεία του άσθματος

Άλλες θετικές επιδράσεις που έχουν αναφερθεί για το Schisandra είναι: αντικαταθλιπτικές, σπασμολυτικές, κατά της δυσεντερίας, τονωτικό της απόδοσης στην εργασία, βελτίωση της οπτικής ικανότητας και περιορισμό της ανάγκης για ύπνο που οφείλεται σε φάρμακα.

Παρενέργειες-Αντενδείξεις

Κατατάσσεται ως ασφαλές, όταν χρησιμοποιείται σωστά. Οι παρενέργειες από υπερβολική κατανάλωση (δοσολογία μεγαλύτερη από 15 γραμμάρια τη μέρα που είναι P-γλυκοπρωτεΐνης (P-gp) σε υποστρώματα (π.χ., tacrolimus), μπορεί να απαιτείται αναπροσαρμογή της δοσολογίας.) περιλαμβάνουν καούρες, δυσπεψία, πόνο στο στομάχι, ανορεξία, δερματικά εξανθήματα και κνίδωση. Η χρήση του αντενδείκνυται σε άτομα με έλκη ή επιληψία και κατά την εγκυμοσύνη, καθώς μπορεί να προκαλέσει συστολές της μήτρας. Δεν υπάρχουν δεδομένα για τη χρήση του κατά τη διάρκεια της γαλουχίας. Το Schisandra ανταγωνίζεται τις επιδράσεις της καφεΐνης και των αμφεταμινών. Ταυτόχρονη χρήση με αγγειοσυσπαστικά ή συμπαθομιμητικά όπως επινεφρίνη, η εφεδρίνη, μεθοξαμίνη και φαινυλεφρίνη μπορεί να προκαλέσει υπέρταση. Λόγω αποδεδειγμένης επιπτώσεις του στην ηπατική και γαστρική δραστικότητα του ενζύμου, ιδιαίτερα CYP3A, είναι πιθανό ότι schisandra μπορεί να αλληλεπιδράσει με τον μεταβολισμό των ταυτόχρονα χορηγούμενων φαρμάκων (π.χ., μιδαζολάμη). Ευρήματα από μια μελέτη σε υγιείς εθελοντές δείχνουν ασθενείς που λαμβάνουν schisandra, ενώ ταυτόχρονα λαμβάνουν φάρμακα

Τρόπος χρήσης/Δοσολογία

Η σκόνη διαλύεται σε νερό, χυμό, στο γιαούρτι σας.
Χρησιμοποιήστε τα μούρα Schisandra για τις προσαρμογόνες ιδιότητες τους σε δοσολογία 1,5 – 6 γρ. την ημέρα (μισό κουταλάκι του γλυκού έως 1 κουταλιά της σούπας).

Ιδανικά θα πρέπει να αφήσετε όλο το βράδυ τα μούρα να μουλιάσουν, το πρωί να τα στύψετε και να τα σιγοβράσετε σε νέο νερό για περίπου 20’ ώστε να εκχυλίσουν τα μοναδικά στοιχεία τους στο νερό και να έχετε ένα πολύ ωφέλιμο τσάι.

Εναλλακτικά τρίψτε τα μούρα σε ψιλοκομμένη σκόνη (φτιάξτε την ποσότητα μιας εβδομάδας) και προσθέστε την σε χυμούς φρούτων, σε smoothies ή στο πρωινό σας.

Τσάι από τα αποξηραμένα μούρα έχει υπέροχη, αρωματική γεύση. Σύμφωνα με μια παλιά κινέζικη συνταγή αφήνουμε να βράσουν 2-4 κουταλιές αποξηραμένα φρούτα σε 2 φλιτζάνια νερό και τα σιγοβράζουμε για ακόμα 12 λεπτά. Τα μούρα μπορεί να χρησιμοποιηθούν κατ επανάληψη μέχρι να χάσουν το χρώμα και τη γεύση τους. Το αφέψημα αυτό μπορεί να φανεί πολύ δυνατό για μερικούς ανθρώπους. Τότε απλά το αραιώνουμε με βρασμένο νερό. Δύο ή τρία ποτήρια την ημέρα αρκούν για την επίτευξη θεραπευτικού αποτελέσματος.

Η Σισάντρα (Schisandra) θεωρείται επίσης ως αποτελεσματικό σεξουαλικό τονωτικό, στις γυναίκες και στους άνδρες, 5 ml του εκχυλίσματος σε ένα ποτήρι κρασί έχει ως αποτέλεσμα μια ευχάριστη χαλαρωτική διάθεση.

Οι γυναίκες της Κίνας παραδοσιακά χρησιμοποιούν αυτά τα μούρα στη διατροφή τους για να διατηρήσουν το νεανικό τους σφρίγος.

Για χιλιάδες χρόνια τα μούρα αυτά έχουν θεωρηθεί

• εξαιρετικά αντιγηραντικά
• τονωτικά της αντοχής
• ενισχυτικά της πνευματικής διαύγειας
• ιδανικά για τη βελτίωση των αντανακλαστικών και της απόδοσης στην εργασία
• έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως για την καταπολέμηση του άγχους & της κόπωσης
• για την ενίσχυση της λίμπιντο
• αλλά κυρίως για την προστατευτική επίδρασή τους στο συκώτι και τα νεφρά.

Είναι ιδιαιτέρα δημοφιλή στην Ασία και σύγχρονες εκτεταμένες μελέτες διεξάγονται για τη χρήση τους στην καταπολέμηση της ηπατίτιδας. Οι λιγνάνες που βρίσκονται σε αυτά τα μούρα, προστατεύουν το συκώτι, τονώνοντας τα κύτταρα που παράγουν πολλά χρήσιμα αντιοξειδωτικά.

Βοηθούν το σώμα να ανταποκριθεί σε στρεσογόνες καταστάσεις και λειτουργούν ως ήπιο ηρεμιστικό και αντικαταθλιπτικό, δρουν κατά ορισμένων ψυχικών ασθενειών, προστατεύουν από παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, από καρδιαγγειακές παθήσεις, δρουν κατά της υπότασης, της γρίπης και κατά των παρενεργειών από το αλκοόλ.

Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική χρησιμοποιούνται για την αύξηση της αντοχής του οργανισμού απέναντι στις λοιμώξεις, την ενίσχυση της υγείας του δέρματος, στην καταπολέμηση της αϋπνίας ή του ανήσυχου ύπνου, για τον επίμονο βήχα κ.α.